Świadom odpowiedzialności prawnej, w tym odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, oświadczam, że niniejsza praca dyplomowa*/ wskazane przeze mnie rozdziały pracy dyplomowej przygotowanej zespołowo * została*/ zostały * napisana*/ napisane * przeze mnie samodzielnie i nie zawiera*/ zawierają * żadnego istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu Jak tworzyć przypisy tradycyjne? Mimo, że przypisy harwardzkie swego czasu zyskiwały coraz większą popularność, to jednak najczęściej stosowanym rodzajem odwołań bibliograficznych w pracach dyplomowych pozostały przypisy tradycyjne. Ich zadanie jest identyczne jak w przypadku przypisów harwardzkich. Zasadnicze różnice pojawiają się natomiast w ich formie oraz w sposobie wstawiania, który jest nieco bardziej wymagający. Tradycyjny system przypisów przewiduje umieszczanie odwołań bibliograficznych u dołu strony. Warto w tym miejscu podkreślić, że w niektórych wypadkach mogą one znajdować się również na końcu danego rozdziału lub całego tekstu. Omawiany rodzaj przypisów jest zwykle łączony z tekstem przy pomocy odnośników cyfrowych wykorzystujących kolejne cyfry arabskie. Oznacza to, że musimy umieścić tą samą cyfrę zarówno w tekście (na końcu myśli zaczerpniętej z określonej publikacji), jak i na dole strony, tuż przy odpowiednim przypisie bibliograficznym. Aby zaoszczędzić sobie czasu, do wstawiania takich przypisów możemy korzystać ze skrótu klawiszowego Alt + J. Bardziej szczegółowe zasady stosowania tego systemu przypisów będzie łatwiej wyjaśnić w oparciu o konkretne przykłady. Przedstawiają się one następująco: Pierwsza myśl lub pierwszy cytat zaczerpnięty z danego dzieła powinien zawierać kompletną informację bibliograficzną (a więc nazwisko autora, tytuł oraz miejsce i rok wydania publikacji). Jeśli zatem piszemy: Ocena sytuacji zawodowej kobiet zamężnych zależy także od czynników takich, jak specyfika wykonywanej pracy oraz poziom wykształcenia lub zamieszczamy cytat: „(…) ocena pozostaje w wyraźnym związku z takimi czynnikami jak poziom wykształcenia, charakter wykonywanej pracy a przede wszystkim wewnętrzne przeświadczenie o należnym miejscu kobiety w rodzinie i społeczeństwie” to pierwszy przypis na dole strony będzie miał taką postać: [1] F. Adamski, Rodzina nowego miasta: kierunki przemian w strukturze społeczno – moralnej rodziny nowohuckiej, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1970, s. 61. Jeżeli powołujemy się na publikację, której pełny opis bibliograficzny został już podany na innej stronie (a więc powołujemy się na nią kolejny raz) nie trzeba ponownie umieszczać całej informacji bibliograficznej. Wystarczy jedynie podać nazwisko autora, pierwsze słowa tytułu, skrót „op. cit.” (łac. opus citatum) lub w wersji polskiej „dz. cyt.” (dzieło cytowane) i numer strony, na której znajduje się zaczerpnięta rzez nas myśl. Wówczas nasz przypis będzie wyglądał następująco: [1] F. Adamski, Rodzina nowego miasta…, op. cit., s. 61. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że niektórzy promotorzy w takiej sytuacji życzą sobie umieszczanie skrótu „op. cit.” z pominięciem pierwszych słów tytułu książki (F. Adamski, op. cit., s. 38) lub podawanie tylko początku tytułu bez skrótu „op. cit.” (F. Adamski, Rodzina…, s. 38). Jeżeli po raz kolejny powołujemy się na dane dzieło na tej samej stronie naszej pracy (a więc przypis do tego dzieła został już umieszczony w formie pełnego opisu lub w formie skróconej), to przypis drugiego odwołania będzie zawierał łacińskie słowo „Ibidem” lub polskie słowo „Tamże” oraz numer strony. Na przykład: [1] F. Adamski, Rodzina nowego miasta: kierunki przemian w strukturze społeczno-moralnej rodziny nowohuckiej, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1970, s. 61. [2] Ibidem, s. 39-40. lub: [1] F. Adamski, Rodzina nowego miasta…, op. cit., s. 61. [2] Ibidem, s. 62. Stosując przypisy tradycyjne powinniśmy pamiętać, aby w całej pracy umieszczać skróty warto także w jednym języku. Musimy więc zdecydować się na język polski lub na język łaciński. Podobnie jak przypadku przypisów harwardzkich, do tradycyjnego systemu odwołań również należy dopasować bibliografię. W tym wypadku sprawa jest jednak całkiem prosta. Jedyną różnicą między bibliografią do przypisów harwardzkich i bibliografią do przypisów tradycyjnych jest miejsce daty wydania danego dzieła. W bibliografii tworzonej do systemu przypisów tradycyjnych powinna się ona bowiem znajdować na samym końcu informacji bibliograficznej. Tym samym opis bibliograficzny wygląda bardzo podobnie do pierwszego przypisu do danej publikacji. Oto przykłady: Adamski F., Rodzina nowego miasta: kierunki przemian w strukturze społeczno -moralnej rodziny nowohuckiej, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1970. Molo B., Podstawowe pojęcia i kategorie międzynarodowych stosunków politycznych, [w:] Cziomer E. (red.), „Międzynarodowe stosunki polityczne”, Krakowska Szkoła Wyższa, Kraków 2008. Nie ulega najmniejszej wątpliwości fakt, iż stosowanie tradycyjnego sytemu przypisów w pracach dyplomowych jest troszkę bardziej skomplikowane niż korzystanie z przypisów harwardzkich. Nie należy się jednak zniechęcać. W tym wypadku sprawdza się bowiem stare powiedzenie, że trening czyni mistrza – po napisaniu kilku stron tekstu z pewnością „załapiemy” mechanizm sterujący wstawianiem tego rodzaju odwołań i będziemy je umieszczać niemal automatycznie. Zasady umieszczania rysunków w tekście pracy dyplomowej Przed umieszczeniem rysunku należy go powołać w tekście pracy (np. Rysunek 1.1 prezentuje szczegółowo strukturę hierarchiczną badań). Stosuje się ciągłą numerację rysunków w obrębie rozdziałów lub całej pracy (odpowiednio Rys.1.1, Rys. 1.2 lub Rys. 1., Rys. 2.). SPIS TREŚCI Spis treści należy wykonać automatycznie. W tzw. „starym” Wordzie należy na pasku narzędzi znaleźć przycisk Wstaw, następnie wybrać Indeksy i spisy i dalej Spis treści. W nowej wersji programu Word należy wybrać Odwołania i pierwszy z lewej powinien być Spis treści. Oto WZÓR PRAWIDŁOWEGO SPISU TREŚCI. Oczywiście zamiast pisać „pierwsze zagadnienie” należy do swojego spisu wstawić konkretny tytuł na przykład: Historyczne tło powstania poematu Eugeniusz Oniegin. W spisie treści NIE należy podawać NIEnumerowanych tytułów podrozdziałów. Spis treści jest bardzo ważny, gdyż stanowi jednocześnie konspekt Twojej pracy, plan, według którego będziesz pisał kolejne rozdziały i podrozdziały. Samo stworzenie takiego planu pomoże Ci uporządkować chaotyczną wiedzę i dostrzec ewentualne braki. Ze spisem treści będzie Ci łatwiej pisać – tak jak jechać z mapą drogową lub nawigacją satelitarną. WYKAZ TABEL I ILUSTRACJI Jeśli zamieszczaliśmy w naszej pracy magisterskiej więcej niż 3 tabele i 3 ilustracje, to należy zrobić ich spis, zwany wykazem, który zamieścimy NA KOŃCU pracy magisterskiej, po podsumowaniu, ale przed bibliografią. NIE należy zamieszczać wykazu po spisie treści. WYKAZ TABEL Tabele powinny być ponumerowane według rozdziałów, w których się znajdują i kolejności. Tzn. Tabela to czwarta tabela w drugim rozdziale. Aby ułatwić odszukanie tabeli, wykaz powinien podawać numery i tytuły tabel oraz numery stron, na których każda z tabel się znajduje. Przykład: Tabela Mniejszości narodowe zamieszkujące Federację Rosyjską 18 Tabela Poziom bezrobocia w poszczególnych regionach FR 23 WYKAZ ILUSTRACJI W wykazie powinny znaleźć się wszystkie zamieszczone w pracy ilustracje (rysunki, wykresy, zdjęcia itp.). Ilustracje powinny być ponumerowane wg tego samego systemu co tabele. Jeśli ilustracji jest dużo, to warto rozdzielić wykresy i fotografie (osobno ponumerować i zrobić dwa oddzielne wykazy). Wykaz powinien podawać numery i podpisy ilustracji oraz numery stron, na których się one znajdują. Przykład: Rys. Spadek analfabetyzmu wśród ludności wiejskiej ZSRR w latach 1930-1950. 11 Rys. Mapa skażenia radioaktywnego na terenie Białorusi po katastrofie w Czarnobylu. 13 Jak opisać ilustracje i tabele zobacz w dziale GRAFIKA. Zakończenie w pracy licencjackiej – konkretne porady, sformułowania i dobry schemat. Z reguły zakończenie pisze się na końcu, a to oznacza, że bywa pisane na ostatnią chwilę w sposób niestaranny i traktowane jest po macoszemu. To bardzo duży błąd, który kosztuje często dużo stresu w trakcie obrony pracy. 26 czerwca 2022 Przypisy są nieodłącznym elementem każdej naukowej publikacji, ale możemy spotkać je także w dziełach beletrystycznych, publicystycznych czy popularnonaukowych. Czym są i kiedy powinniśmy wzbogacić nimi pisany przez nas tekst? Jak poprawnie sporządzać przypisy w książce lub pracy licencjackiej? Czym różnią się przypisy od bibliografii? Zapraszamy do lektury! Czym jest przypis? Najprościej mówiąc, przypis to uwaga, komentarz, objaśnienie dodane do głównego tekstu publikacji, najczęściej książki, artykułu czy prezentacji multimedialnej. Przypisy mogą być wprowadzane do dzieła na różnym etapie jego kształtowania – może dodać je sam autor już w trakcie jego tworzenia; mogą one zostać stworzone przez redaktora prowadzącego książkę w wydawnictwie; zdarza się także, że sięga po nie tłumacz, pracujący nad przekładem książki dziesiątki (a nawet setki!) lat po jej powstaniu. Przypisy najczęściej umieszcza się na dole strony, na końcu rozdziału lub na końcu książki, a w określonych przypadkach (tzw. przypisy harwardzkie) mogą pojawić się także w tekście głównym. Ile przypisów powinno znaleźć się w książce lub pracy licencjackiej? Odpowiedzią na to pytanie nie jest niestety konkretna liczba. Powinny pojawić się one wszędzie tam, gdzie są konieczne, a o tym – w kolejnym akapicie. Dowiedz się, kiedy podajemy przypisy Zdarza się, że studenci niektórych kierunków (zwłaszcza niehumanistycznych) po raz pierwszy stają przed koniecznością sporządzania przypisów dopiero przy składaniu pracy zaliczeniowej z jakiegoś przedmiotu lub nawet podczas pisania pracy licencjackiej, inżynierskiej lub magisterskiej. Wykładowca lub promotor wymaga pracy z przypisami, a nie jesteś pewien, kiedy powinieneś je stosować? Bez paniki – podpowiadamy, że powinieneś po nie sięgnąć: kiedy dosłownie cytujesz czyjąś wypowiedź lub fragment publikacji (musisz podać źródło cytatu), kiedy odwołujesz się do wyników badań, przemyśleń, dorobku intelektualnego konkretnej osoby lub osób (jeśli nie jesteś autorem przywoływanej tezy, również powinieneś wskazać jej twórców), kiedy chcesz uzupełnić tekst o jakieś dodatkowe wyjaśnienia, które nie są jednak na tyle istotne, aby zamieścić je w tekście głównym (np, wyjaśnić w pracy literaturoznawczej, co oznacza obco brzmiący motyw vanitas lub motyw stabat mater dolorosa) – możesz zamieścić je w przypisie dolnym. Pamiętaj, że poprawnie wykonane przypisy są nieodzowne w publikacjach naukowych. Ich stosowanie zapobiega niepożądanym zjawiskom, takim jak przywłaszczanie cudzej własności intelektualnej, plagiat lub – znacznie trudniejszy do wychwycenia – autoplagiat. Najczęstsze rodzaje przypisów Najczęściej dzielimy przypisy ze względu na funkcję, którą pełnią. I tak rozróżniamy przypisy: bibliograficzne, rzeczowe, słownikowe (terminologiczne). Podczas pisania pracy licencjackiej lub magisterskiej z pewnością najczęściej zetkniesz się z przypisami bibliograficznymi. Służą one do wskazania źródła cytowanego tekstu lub przytaczanej myśli, przy czym źródło to może mieć różny charakter; od książki, artykułu w czasopiśmie lub rozdziału w pracy zbiorowej, przez przypis ze strony internetowej, aż po inne rodzaje twórczości, takie jak film, serial czy spektakl teatralny. Przypisy bibliograficzne występują w pracach naukowych zwykle najliczniej, dlatego w roli odnośników do nich najbezpieczniej jest używać cyfr arabskich. Ten rodzaj przypisów można umieszczać zarówno na dole strony, jak i na końcu rozdziału bądź całej pracy. Przypisy rzeczowe pozwalają wzbogacić tekst o dodatkowe wyjaśnienia i tym samym ułatwić czytelnikowi jego zrozumienie. Jeśli na przykład nie jesteś pewien, czy odbiorca tekstu wie, na czym polega sentymentalizm w literaturze albo jakie są podstawowe cechy dekadentyzmu, a odwołujesz się do tych terminów w swojej pracy, warto zamieścić ich krótkie definicje w przypisie – uwaga! – na dole strony. Umieszczanie przypisów rzeczowych na końcu rozdziału lub książki może być niewygodne dla czytelnika, który w celu dotarcia do nich musi kartkować lub scrollować sporą część pracy. Wyjątkiem od tego są sytuacje, kiedy treść wymaga bardzo obszernego objaśnienia, które zajęłoby prawie całą stronę – wtedy umieszczanie go na dole strony nie jest dobrym pomysłem. Kiedy posłużysz się w swojej pracy na przykład obcojęzycznym związkiem frazeologicznym lub archaizmem, zastosuj przypisy słownikowe, w których podasz współczesne znaczenia tych słów lub fraz. Są one z reguły krótkie, dodatkowo informują o języku (np. fr. – francuski, ang. – angielski) lub okresie (np. stp. – staropolski), z którego pochodzi dane wyrażenie. Przypisy słownikowe często możemy spotkać w literaturze pięknej, gdzie odnośnikami do nich bywają nie tylko kolejne liczby, ale także znaki graficzne, jak choćby znana wszystkim gwiazdka: *. Najlepiej umieszczać je na dole i stosować rozróżnienie, jeśli zachodzi potrzeba użycia kilku na jednej stronie, np.: *, **, ***. Inny podział przypisów dotyczy konwencji, w której są sporządzane. Dotyczy to przede wszystkim przypisów bibliograficznych, wśród których wyróżnia się: styl europejski, styl harwardzki. Przypisy europejskie umieszczane są poza tekstem głównym publikacji. Mają określoną strukturę i bezwzględnie wymagają, aby przy pierwszej wzmiance o danym dziele podać pełen zestaw informacji na jego temat, ze szczególnym uwzględnieniem: autora(-ów), tytułu dzieła lub jego części (np. rozdziału), tytułu większej całości, jeśli dotyczy (np. tytułu książki w przypadku rozdziału, tytułu czasopisma w przypadku artykułu) wraz z autorami/redaktorami, daty i miejsce wydania. Przy kolejnych wzmiankach o danej publikacji posługujemy się skrótami, konsekwentnie w wersji polskiej lub łacińskiej, np. tamże/ibidem, tenże/idem, taż/eadem. Przypisy europejskie są popularne w pracach z zakresu literaturoznawstwa, językoznawstwa oraz historii. W opozycji do nich stawiane są przypisy harwardzkie (amerykańskie), o którym opowiadamy w kolejnej części tego tekstu. Przypisy amerykańskie – co to takiego? Przypisy amerykańskie różnią się od europejskich tym, że pojawiają się wśród głównego tekstu publikacji. Ich niewątpliwą zaletą jest klarowne i jednoznaczne powiązanie z treścią pracy, dzięki czemu czytelnik nie musi przerywać lektury i zaglądać na dół strony lub na koniec rozdziału (albo całej książki). Przypisy amerykańskie są ściśle związane z bibliografią, ponieważ zawierają jedynie skrócony opis bibliograficzny dzieła, do którego się odwołujemy, zawierający nazwisko autora, rok wydania oraz (opcjonalnie) numer strony. Pełny opis bibliograficzny znajduje się właśnie w bibliografii, która jest kluczem do odczytania pominiętych elementów opisu. Przypisy amerykańskie umieszcza się w nawiasach kwadratowych lub półokrągłych po przywołanym cytacie lub myśli. Są popularne zwłaszcza w książkach dotyczących nauk ścisłych oraz w książkach socjologicznych. Przypisy – zobacz najlepsze przykłady! Jeśli wciąż masz wątpliwości, jak zrobić przypisy w swojej książce lub pracy licencjackiej, poniżej znajdują się przydatne przykłady. Przypis słownikowy * Be careful! (ang.) – Uważaj! Przypis rzeczowy ¹ Pampa – rozległy równinny step porośnięty wysoką trawą w Ameryce Południowej. Przypisy bibliograficzne (styl europejski) ¹ H. Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski, Siedmioróg, Wrocław 2021. ² H. Jadacka, Czym jest termin? [w:] tejże, Termin techniczny – pojęcie, budowa, poprawność, Warszawa 1976, s. 28. ³ J. Maćkiewicz, Wyspa – językowy obraz wycinka rzeczywistości [w:] Językowy obraz świata, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1999, str. 193-206. 4 D. Butler, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa ogólnego. II. Determinologizacja wyrazów z leksyki specjalnej, „Poradnik Językowy”, z. 3, Warszawa 1979, s. 127. Zastanawiasz się, jak zrobić przypis, kiedy powołujesz się na źródło internetowe? Możesz to zrobić na przykład w ten sposób: ¹ Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza [online], dostęp: . Przypisy bibliograficzne (styl amerykański) „Dziedzictwo kulturowe Zaolzia – przy znaczącym udziale przedszkoli, szkół, nauczycieli, organizacji, stowarzyszeń – w sposób konserwatywny i pieczołowity przekazywane jest z pokolenia na pokolenie” (Szczurek-Boruta 2022: 107). „Po rewolucji Maoistów skala emigracji z Nepalu dramatycznie wzrosła” (Sadecka 2019: 209). Niektórzy badacze skłaniają się ku uznaniu memów za gatunek współczesnej sztuki (Burkacka 2016: 89). – przykład przypisu odnoszącego się do czyjejś ogólnej myśli, nie do dosłownego cytatu. Przypisy a bibliografia Wiesz już, jak poprawnie konstruować przypisy i zapewne nie jest dla ciebie zagadką, co to jest bibliografia i jak należy ją tworzyć. Być może zastanawiasz się jednak, jaka jest relacja pomiędzy tymi dwoma elementami? Bibliografia na ogół zlokalizowana jest na końcu książki lub poszczególnych jej części i ukazuje całość piśmiennictwa, z którego korzystał autor podczas pisania dzieła. To oznacza, że może być go więcej niż źródeł wskazanych w przypisach. Pozcje wymienione w bibliografii są również uszeregowane według określonego klucza (najczęściej alfabetycznie), podczas gdy przypisy są zamieszczane według kolejności pojawiania się opisywanych przez nie źródeł w tekście pracy. Nie można także zapominać, że bibliografia ma istotne znaczenie w przypadku stosowania przypisów amerykańskich, które nie zawierają pełnego opisu bibliograficznego publikacji, do której odwołuje się autor. Również warte przeczytania Sprzedaj książki Wypłaciliśmy już 14 727 317 zł za sprzedane książki w Polecamy sprawdzić -95% zł dobry zł jak nowa zł dobry zł widoczne ślady używania -73% zł jak nowa zł jak nowa zł dobry zł widoczne ślady używania -60% zł jak nowa zł jak nowa zł dobry zł nowa Korzystaj wygodnie z naszej aplikacji W planie pisania powinny być to elementy, które tworzysz na samym końcu, gdy już tekst rozdziałów jest gotowy i zaakceptowany. Oczywiście w trakcie pisania pracy warto tworzyć notatki, które ułatwią ci później stworzenie wstępu i zakończenia. Co trzeba mieć gotowe, aby napisać wstęp do pracy dyplomowej? Kilka przykładów jak zbudować poprawny przypis do pracy licencjackiej lub magisterskiej: 1. Książka: [1]. J. Kowalski, Pieśń o chorym rowerzyście, Warszawa 1998, s. 52-72. Artykuł w pracy zbiorowej: [2]. Z. Budryka , Kryteria ocen nauczycieli z perspektywy uczniów [w:] Jakość szkolnictwa polskiego, red. J. Łukasiewicz , Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004, s. 235-243. Cytowanie tej samej pozycji kilka razy po sobie: [3]. A. Brzeziński, Akwarystyka, Warszawa 1998, s. 40-41. [4]. Ibidem, s. 50 Cytowanie tej samej pozycji, przedzielonej innymi przypisami: [5]. M. Warmiński, Zoologia – metodyka pracy z tygrysami, Warszawa 1998, s. 23 – 25. [6]. J. Wojnicki, Poczta Polska – monografia historyczna, Pułtusk 2003, s. 15. [7]. M. Warmiński, Zoologia…, op. cit., s. 45 – 58. 3. Strona internetowa: [8]. Oficjalna strona internetowa Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce, organizacji pożytku publicznego (dostęp 4. Artykuł z czasopisma: [9]. A. Tyburska, Nieletni sprawcy czynów karalnych, „Problemy opiekuńczo – wychowawcze”, 1999, nr 10, s. 5-7. 3. Akt prawny: [10]. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. ( nr 78, poz. 483). [11]. Ustawa z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ( nr 46, poz. 499 ze zm.). [12]. Art. 23 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym ( nr 57, poz. 507 ze zm.). Cytowanie tego samego aktu kilka razy po sobie: [13]. Art. 23 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym ( nr 57, poz. 507 ze zm.). [14]. Art. 37 ibidem. Dokument elektroniczny: [definicja dokumentu elektronicznego według art. 3 pkt 2 ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (DzU z 2005 r. nr 64, poz. 565 z późn. zm.)]dokument elektroniczny musi spełnić cztery warunki: – być zbiorem danych, – stanowić odrębną całość znaczeniową, – mieć określoną strukturę wewnętrzną oraz – być zapisanym na jakimkolwiek informatycznym nośniku danych [15]. [ L. V. Smith., A dictionary of Cloud McKenzie, Cardiff 1998.
imienia autora (ów), dalej jak w przypisach. • Opracowania wielu autorów np. encyklopedie, słowniki powinny być prezentowane od tytułu, dalej jak w przypisie. • Jeśli student/-ka w pracy licencjackiej powołuje się na kilka prac jednego autora/jednej instytucji, powinny być uporządkowane w kolejności alfabetycznej według tytułu. IV.
Przypisy to nieodzowny element każdego cytowania, bez niego cytowanie to nie cytowanie, a zwykły plagiat! Dlatego żeby raz na zawsze rozwiać wszystkie wątpliwości postanowiłam podzielić się z Wami tajemną wiedzą z zakresu prawidłowego tworzenia przypisów. Muszę przyznać, że dopóki nie zaczęłam zgłębiać tematu, nie miałam pojęcia o systemie oksfordzkim czy harwardzkim, co ciekawe internety też nie są w tej kwestii zgodne 🙂 Jedno jest pewne, tworzenie przypisów według podanych zasad jest prawidłowe, a jak nazywają się systemy tworzenia przypisów to sprawa drugorzędna. Według specjalistów powszechnie stosowane są trzy rodzaje tworzenia przypisów: 1. System klasyczny, zwany też tradycyjnym (tzw. system oksfordzki, z ang. Oxford Referencing System) – polega na wprowadzeniu do tekstu głównego odsyłaczy liczbowych, liter lub gwiazdek, w indeksie górnym. Odsyłacze umieszczane są bezpośrednio po słowie kończącym cytat, samodzielnie lub w nawiasie. Przykład … opis zgodnie z przyjętymi zasadami1 lub … opis zgodnie z przyjętymi zasadami(1) – oczywiście te 1 w indeksie górnym 🙂 Każdemu odsyłaczowi musi towarzyszyć identycznie oznaczony przypis w stopce strony, ewentualnie po każdym rozdziale pracy. 2. System autor – rok (tzw. system harwardzki, z ang. Harvard System). Z tym systemem przypisów stykam się najczęściej i sama też go najchętniej stosuję, może z tego względu, że jest on powszechny w pracach z nauk ścisłych, przyrodniczych i społecznych. Polega on na umieszczeniu po zakończonym cytacie w nawiasie okrągłym lub kwadratowym nazwiska autora i roku wydania utworu który cytujemy. Spotykany jest też wariant z podaniem numeru strony z której korzystaliśmy, czy inicjałami imion autora, chociaż ja się z takimi przypisami nie spotkałam. Przykłady: jeśli utwór ma jednego autora – (Nowak, 2003) Jeśli utwór ma dwóch autorów – (Nowak i Kowalski, 2003) Jeśli utwór ma 3 autorów lub więcej, podajemy nazwisko pierwszego autora i skrót ‘i in.’ (Nowak i in., 2003) Po nazwisku autora stawiamy przecinek, tak jak w przykładzie powyżej lub nie stawiamy nic (Nowak 2003). Jeśli w pracy odwołujemy się do kilku prac tego samego autora wydanych w tym samym roku, prace oznaczamy dodatkowo literą alfabetu wstawioną po roku wydania (Nowak, 2003a) W tym systemie na końcu pracy musimy zamieścić tzw. bibliografię załącznikową, czyli oddzielny rozdział pracy, w którym podamy alfabetycznie, według nazwisk autorów wszystkie pozycje literatury z których korzystaliśmy w trakcie pisania pracy. 3. System numeryczny (tzw. system vancouverski, z ang. Vancouver System). W tym przypadku po cytacie umieszczamy w nawiasie okrągłym lub kwadratowym cyfrę, która będzie odnośnikiem do konkretnego przypisu w bibliografii umieszczonej na końcu pracy (tak samo jak w systemie harwardzkim). Pamiętajmy, że jeśli w tekście powołujemy się kilkukrotnie na ten sam utwór to stosujemy zawsze ten sam numer. Bibliografię w tym przypadku konstruujemy zgodnie z kolejnością odnośników w tekście. Przykład … opis zgodnie z przyjętymi zasadami (1) lub … opis zgodnie z przyjętymi zasadami [1] Bibliografia, Piśmiennictwo, Spis literatury, niezależnie jak nazwiemy ten ostatni rozdział pracy, mają się w nim znaleźć wszystkie przypisy do odnośników umieszczonych w tekście. Brak pojedynczych pozycji uznawany jest za błąd techniczny i nie ma najczęściej znaczenia przy ocenie merytorycznej pracy ale świadczy o naszym niedbalstwie, więc czasem lepiej dwa razy sprawdzić 🙂 Konstrukcja przypisów to już zupełna dowolność formy i nie ma ujednoliconych zasad gdzie kropka, gdzie przecinek, nawias czy kursywa. Jeśli szczegółowe zasady nie zostały Wam odgórnie narzucone, to najważniejsza jest konsekwencja. Wszystkie przypisy w bibliografii powinny być podane według konkretnego schematu jaki sobie przyjmiecie. Moje propozycje: Książka: Nazwisko i imię lub inicjały imion autora(ów). Rok. Tytuł. Wydanie. Miejsce wydania. Wydawca. ISBN: Zakres stron. Przykład: Nowak A., Kowalski Z. (2003). Zasady cytowania. Wydanie I. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 978-83-7299-463-9: 97-105. Artykuł z czasopisma: Nazwisko i imię lub inicjały imion autora(ów). Rok. Tytuł. Tytuł czasopisma, Numer czasopisma: Zakres stron. Przykład: Nowak A., Kowalski Z. (2003). Zasady cytowania. Przegląd literacki, 25: 97-105. Nie zapominajmy o umieszczeniu w bibliografii adresów stron www z których korzystaliśmy w trakcie pisania pracy! Tą część bibliografii coraz częściej nazywamy netografią. Zapraszam też do przeczytania moich wpisów w których poznacie zasady prawidłowego cytowania i dowiecie się co jest plagiatem, a co nie! Jak Dodawać Przypisy Dolne w Wordzie (Chicago) Teraz pokażemy, jak dodać przypisy dolne w stylu Chicago w programie Microsoft Word. Kroki: Zaznacz Miejsce Wstawienia Przypisu: Przejdź do miejsca w tekście, gdzie chcesz dodać przypis dolny. Wstaw Przypis: Kliknij na zakładkę "Wstaw" w pasku menu Worda. Następnie wybierz "Przypis dolny O to też często pytają Google studenci. Zacznijmy od tego, co ich wtedy najbardziej interesuje, czyli od wykazu skrótów w pracach magisterskich. Co w tym wykazie umieszczamy i gdzie ten wykaz umieszczamy w pracy? Wykaz skrótów najlepiej umieścić na początku pracy – zaraz po spisie treści. Takie umiejscowienie wynika z przydatności w tym miejscu. Czytelnik zaczynając lekturę pracy będzie wiedział, że w pracy są stosowane skróty, będzie mógł się z nimi zapoznać i tekst zwyczajnie będzie mu się lepiej czytać. Gdybyśmy umieścili wykaz skrótów na końcu pracy (co czasami się zdarza), to mogłoby się okazać, że czytelnik dowie się o nim już po zakończeniu lektury. Byłoby szkoda – umiejscowienie Wykazu skrótu na końcu pracy jest zwyczajnie nielogiczne. Oczywiście, nie zawsze trzeba umieszczać w pracy wykaz skrótów. Jeśli używamy tylko skrótów powszechnie znanych, typu „por.”, „op. cit.”, to absolutnie nie ma takiej potrzeby – to nawet by źle wyglądało. Wykaz skrótów ma sens, gdy wykorzystujemy w pracy skróty, które sami stworzyliśmy, albo są one rzadko używane lub wieloznaczne. To może kilka przykładów: AAN – Archiwum Akt Nowych w Warszawie LKP – Liga Kobiet Polskich MFW – Międzynarodowy Fundusz Walutowy – Monitor Polski NSA – Naczelny Sąd Administracyjny OS – Okrągły Stół PSB – Polski Słownik Biograficzny UKE – Urząd Komunikacji Elektronicznej USC – Urząd Stanu Cywilnego WLAN – Wireless Local Area Network – bezprzewodowa sieć lokalna Tytułujemy tę listę „Wykaz skrótów” i gotowe. I co ważne – jeśli już robimy Wykaz skrótów, to wtedy umieszczamy w nim prawie wszystkie skróty wykorzystane w pracy, również te powszechnie znane i używane, typu „ – Dziennik Ustaw”, czyli nawet te, których wyjaśnienie moglibyśmy sobie darować i nie tworzyć Wykazu skrótów. Są jednak wyjątki, nie należy umieszczać w wykazie skrótów typu „m. in. – między innymi”, czy „br. – bieżącego roku”. Przyjmuje się, że nie wyjaśniamy znaczenia następujących skrótów: bm., cm, m (i generalnie, jednostek miar, np. też hPa, godz., r., km/h), dr, dra, , hab., i nast., itd., itp., jn., jw., m. in., np., ok., prof., pt., s., tj., tzn., ub. m., ub. r. Wykaz skrótów ma sens, jeśli w naszej pracy dyplomowej są one używane często, gdy wielokrotnie używamy tych samych skrótów i jest ich dużo (w niektórych poradnikach piszą, że więcej niż 10). Gdy raz, czy dwa użyjemy jakiegoś skrótu, to lepiej będzie, jak wyjaśnimy jego znaczenie w przypisie, albo w ogóle wpiszemy pełną nazwę (a ewentualnie zaraz po niej w nawiasie skrót). Numeracja Stronę z Wykazem skrótów numerujemy, jednak numer możemy na tej stronie pozostawić niewidoczny. Możemy też pozostawić, jako widoczny. Niektóre poradniki zalecają, aby numer był niewidoczny – aby potraktować tę stronę podobnie jak stronę ze spisem, czyli ma ona numer, ale jest on niewidoczny, jest ta strona liczona, ale nie widać na niej numeru. Nam wydaje się to niepotrzebną komplikacją. Raz, że nie wszyscy wiedzą, jak to w Wordzie zrobić – jak zrobić, aby inna strona niż pierwsza nie miała widocznego numeru (to zabawa z sekcjami), a dwa – po co? Względy estetyczne nie powinny górować nad praktycznymi. Lepiej, żeby był ten numer i nie było wątpliwości, że to jest właśnie ten Wykaz, który jest w spisie treści, a nie jakiś inny, albo żeby nie trzeba było przewracać kolejnej strony, żeby upewnić się, że to właśnie jest ta strona (na przykład) druga, gdy chce się to np. podać w przypisie. Przy okazji I przy okazji, taka rada praktyczna z własnego doświadczenia jako studenta – jak nie wiesz, co jak ma wyglądać, to bierz pierwszą lepszą książkę naukową i naśladuj. Prace dyplomowe są konstruowane na podobnych zasadach jak opracowania naukowe. Oczywiście, w dobie Internetu możesz również zajrzeć do jakiejś dobrej pracy magisterskiej, czy licencjackiej aby się na niej wzorować. Gdy jednak nie będzie w niej tego, co Cię interesuje, to z powodzeniem możesz naśladować autora innej pracy naukowej. Wykaz symboli Jeśli w pracy używamy różnych symboli, to także możemy zrobić ich wykaz. Umieszczamy go zaraz po Wykazie skrótów, a jeśli w pracy nie ma Wykazu skrótów, to zaraz po Spisie treści. Wyjaśnienie Ta porada była o Wykazie skrótów w pracy dyplomowej. Zatytułowaliśmy ją jednak „Skróty w pracy magisterskiej”, gdyż z naszych statystyk wynika, że tego najczęściej szukali studenci odwiedzający naszą stronę. Wpisywali w Google też inne wyrażenia, jak „wykaz skrótów praca magisterska”, „wykaz skrótów w pracy magisterskiej”, „jak zrobić wykaz skrótów w pracy magisterskiej”, „wykaz skrótów w pracy licencjackiej” i „wykaz skrótów w pracy magisterskiej przykład”. „Skróty w pracy magisterskiej” jednak rządziły. . 461 359 159 228 135 234 343 204

jak tworzyć przypisy w pracy licencjackiej