Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu Pracując w zawodzie agenta nieruchomości bardzo często jestem pytana przez naszych klientów o różnice między mieszkaniem spółdzielczym własnościowym a mieszkaniem własnościowym. Czym właściwie jest mieszkanie spółdzielcze? Czy warto je kupić? Postaram się w tym artykule rozwiać wszelkie wątpliwości związane z tym zagadnieniem. Czym jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu? Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest to ograniczone prawo rzeczowe pozwalające na korzystanie z mieszkania znajdującego się w budynku, którego właścicielem jest spółdzielnia mieszkaniowa. Do spółdzielni mieszkaniowej należy również grunt, na którym stoi budynek oraz części wspólne budynku takie jak klatka schodowa, oraz windy. Ta forma własności zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych jest prawem zbywalnym, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Posiadając prawo do użytkowania mieszkania własnościowo-spółdzielczego możemy również czerpać z niego korzyści materialne np. poprzez wynajem. Od 31 lipca 2007 roku spółdzielnie nie mają już możliwości jego ustanawiania. Inni czytali także: Prawo pierwokupu nieruchomości Czym różni się mieszkanie spółdzielcze od odrębnej własności? Skoro możemy w podobnym zakresie rozporządzać zarówno mieszkaniem spółdzielczym jak i tym na własność, to jakie są różnice między tymi formami prawnymi? W pierwszym przypadku jesteśmy użytkownikiem mieszkania należącego do spółdzielni, natomiast w przypadku odrębnej własności jesteśmy właścicielem mieszkania, współwłaścicielem gruntu oraz części wspólnych budynku. Każdy lokal, który stał się odrębną własnością ma założoną księgę wieczystą. Mieszkanie spółdzielcze nie musi mieć założonej księgi wieczystej. Warto jednak założyć ją w przypadku kiedy chcemy mieć gwarancję bezpiecznego obrotu nieruchomościami oraz mieć zabezpieczenie kredytu hipotecznego. Nieruchomość z księgą wieczystą jest bardziej wiarygodna na rynku nieruchomości. Odrębna własność do lokalu Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu Czy jestem właścicielem mieszkania? tak nie Czy lokal musi posiadać księgę wieczystą? tak nie Czy mam współudział w gruncie i w częściach wspólnych? tak nie Czy mogę wynająć? tak tak Czy mogę sprzedać lub oddać nieodpłatnie? tak tak Czy mogę przepisać w spadku? tak tak Czy mogę kupić na kredyt hipoteczny? tak tak, jeśli posiada księgę wieczystą Czy mogę przekształcić lokal w użytkowy? tak tak, za zgodą spółdzielni Inni czytali także: Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność – na czym polega i dla kogo jest? Czy można założyć księgę wieczystą dla mieszkania spółdzielczo-własnościowego? Istotną kwestią przy zakupie mieszkania jest ustalenie, czy interesujący nas lokal posiada księgę wieczystą lub, czy istnieje możliwość jej założenia. Nie można założyć księgi wieczystej lokalom znajdującym się w budynku na nieuregulowanych gruntach. Możemy spotkać się z sytuacją, że mieszkanie posiada księgę wieczystą, pomimo że grunt pod budynkiem nie należy do spółdzielni. Niestety wynika to z wieloletnich zaniedbań. Od 24 maja 2013 r. od momentu uchwały Sądu Najwyższego (sygn. akt III CZP 104/12), stwierdzono, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ustanowione w budynku położonym na gruncie, do którego spółdzielni nie przysługuje własność albo użytkowanie wieczyste stanowi ekspektatywę tego prawa; niedopuszczalne jest założenie księgi wieczystej w celu jej ujawnienia. Obecnie banki nie udzielają kredytów na zakup takich nieruchomości. Zakładając jednak, że mamy do czynienia z mieszkaniem spółdzielczo-własnościowym znajdującym się w budynku na uregulowanym gruncie i chcemy sfinansować je kredytem hipotecznym, musimy założyć księgę wieczystą. Możemy zrobić to przez notariusza lub samodzielnie złożyć wniosek. Do tego celu potrzebujemy: zaświadczenia ze spółdzielni do założenia księgi wieczystej, podstawę nabycia lokalu (akt notarialny), czasem dokumenty wstecznych własności dostępne również w spółdzielni. Czy można przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w prawo własności? Tak, można – podpisując ze spółdzielnią mieszkaniową akt notarialny wyodrębnienia lokalu na własność. Aby do tego doszło muszą być spełnione następujące warunki: uregulowana sytuacja prawna gruntu, na którym stoi blok, brak zaległości w czynszu, brak zadłużenia spółdzielni lub gotowość do spłaty kredytów zaciągniętych przez spółdzielnię wraz z odsetkami. Kondycja finansowa spółdzielni determinuje wysokość opłat eksploatacyjnych za mieszkanie. Przed zakupem warto uzyskać informację o kondycji finansowej spółdzielni, w której chcemy nabyć nieruchomość. Tę informację powinniśmy uzyskać od osoby zbywającej nieruchomość. Mając mieszkanie w spółdzielni możemy ubiegać się o następujące dokumenty: odpis statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Koszty sporządzania odpisów i kopii tych dokumentów, z wyjątkiem statutu i regulaminów uchwalonych na podstawie statutu, pokrywa członek spółdzielni wnioskujący o ich otrzymanie. Podsumowując – spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu uprawnia nas do korzystania z lokalu, którego właścicielem jest spółdzielnia. Inni czytali także: Wartość nieruchomości jako zabezpieczenie dla banku – wartość bankowo-hipoteczna nieruchomości. Warto rozważyć zakup mieszkania w tej formie, ponieważ często lokalizacja może być naprawdę atrakcyjna. Należy jednak dobrze się przygotować do tego procesu i sprawdzić wszystkie możliwości i zagrożenia wynikające z zakupu mieszkania spółdzielczo-własnościowego.